Wszystko Należy do Kryszny

Koncepcja iśawasja jest upaniszadowym uniwersalnym prawem własności, z Bogiem w centrum. Przedstawimy tę ideę w logicznej formie prezentacji wedyjskiej zwanej pańcanga-njaja.

Adhikarana (temat): Zasada iśawasja

Pratigja (teza):

Powinniśmy działać ze zrozumieniem, że Najwyższy Osobowy Bóg zawiaduje wszystkim i jest właścicielem wszystkiego.

Hetu ( powód):

Iśawasja (iśa- Pana; avasyam- podlegające władzy) jest stanem świadomości, w którym akceptujemy fakt, że Najwyższy Pan jest właścicielem wszystkiego, co istnieje we wszechświecie, i wszystko podlega Jego władzy. Ta dewiza jest przedstawiona w mantrach 1-3 Śri Iśopaniszad i skupia się na abhidheya, działaniu uznającym supremację Kryszny. Powody dla których powinno działać się w zgodzie z zasadą iśawasja są następujące:

1) Tego typu działanie nie wiąże nas z materialnym światem oraz przynosi realizację Osoby Boga

2) Nadaje właściwy kierunek percepcji i zaangażowaniu rzeczy przypadających nam w życiowym udziale

3) Jest to jedyna metoda pozwalająca ludzkości na osiągnięcie pokoju

4) Jako uniwersalna idea, uwzględnia ona ludzi na różnych poziomach zaawansowania duchowego

Udaharana (przykłady):

Ad 1. Egoistycznie motywowane działania przynoszą dobre i złe reakcje. Sam w sobie, czyn jest moralnie neutralny, ale powodem pojawienia się różnych rezultatów jest świadomość stojąca poza tym czynem. Przykładowo, jakiś człowiek zabija innego na ulicy, i idzie za to do więzienia. Ten sam człowiek zabija wielu ludzi na wojnie i dostaje za to medal, stając się bohaterem narodowym. Jest to dokładnie ten sam czyn, ale wynik jest diametralnie różny. Zmienną jest  świadomość. W pierwszym przykładzie, osoba ta działa przeciwko autorytetowi rządu, a w drugim, z ramienia tego autorytetu. W podobny sposób, czyny, które uznają supremację Pana nie przynoszą materialnych reakcji, i w rezultacie uwalniają nas z więzów materialnej egzystencji, przybliżając nas do Boga.

Ad 2. Ateiści odmawiają przyznanie słuszności zasadzie iśawasja myśląc, że przez samo składanie razem, dopasowywanie i manipulowanie materialnymi  elementami stają się ich prawowitymi właścicielami, ignorując przy tym Uniwersalnego Właściciela. Ich niekonsekwencją myślową jest jednak to, że  nigdy w życiu nie uznaliby roszczeń własności do ich majątku, wysuniętych przez zatrudnionego przez nich do budowy domu robotnika, który łączy razem cegły, wodę, piasek, drzewo i inne składniki.  Tak jak pieniądze i składniki zostały wręczone robotnikowi przez prawowitego właściciela posiadłości i domu, podobnie Bóg daje nam rzeczy niezbędne do życia, i stanowiące nasz życiowy udział, którego jest On wyłącznym właścicielem. Z tego powodu, używanie rzeczy tego świata, w żaden sposób nie czyni z nas Boga, prawdziwego właściciela wszystkiego, włącznie z naszymi ciałami i umysłami. Dlatego, Śrila Prabhupada ostrzega nas, że dopóty ściśle nie stosujemy się do zasady iśawasja , dopóki będziemy uważani za złodziei.

Ad 3. Z Mahabharaty dowiadujemy się, że święci królowie-bhaktowie, tacy jak Judhiszthira Maharadża mieli spokojne usposobienie i nie pragnęli rozpętywania wojen, ponieważ widzieli wszystko w związku z Najwyższym Panem. Kłopoty pojawiły się od strony Durjodhany, który postrzegał rzeczy w odwrotny sposób. Końcowym rezultatem było fiasko Durjodhany, i wspaniałe zwycięstwo wielbicieli Najwyższego Pana.

Ad 4. W zależności od poziomu duchowego zaawansowania, świadomość iśawasja może objawiać się w różnych formach. Dla wielbicieli półbogów iśawasja oznacza wykonywanie autoryzowanych wedyjskich rytuałów w celu zadowolenia dewatów. Chociaż zwolennicy karma-kandy są przywiązani do materialnego świata, niemniej jednak,  akceptują istniejące we wszechświecie wyższe autorytety, i są im posłuszni. Ponieważ półbogowie są autoryzowanymi reprezentantami Kryszny, czciciele półbogów czynią stopniowy postęp duchowy poprzez przyjęcie zasady istnienia wyższego autorytetu.

Nastrój iśawasja można także zauważyć w osobach działających na poziomie sakama-karma-jogi, pracy w przywiązaniu, gdzie materialne pragnienia pozwalają im na częściowe powiązanie ich pracy z dążeniami Pana. Podobnie dzieje się w przypadku osób praktykujących naiszkarmia, czyli wykonujących własne obowiązki z wiedzą (gjana), bez przywiązania do cieszenia się owocami pracy, co wiedzie do wyzwolenia, a ostatecznie do rozwinięcia miłości do Boga (prema).

Upanaya (dalsze wyjaśnienia)

Wyjaśnijmy teraz, czym w rzeczywistości są przypadające nam w życiu dobra. W znaczeniu do mantry czwartej Śri Iśopaniszad Śrila Prabhupada pisze: "Każda z integralnych cząstek Doskonałej Pełni wyposażona jest w określoną energię, umożliwiającą jej działanie zgodne z wolą Pana." Ta energia Pana, którą zostaliśmy obdarzeni, i która działa zgodnie z wolą Pana może być podzielona na dwie kategorie: pozycję konstytucjonalną, jako sługa Kryszny oraz pozycję uwarunkowaną w której obecnie się znajdujemy.  Nasz główny konstytucjonalny przydział jest zdefiniowany w Śrimad Bhagawatam 1.2.10 jako dżiwasja tattwa-dżigjasa - dociekanie o Prawdzie Absolutnej,  a nasz uwarunkowany życiowy udział zawiera w sobie takie aspekty jak: przyznana nam materialna tożsamość, społeczna rola wraz z przypisanymi jej obowiązkami,  materialne skłonności, zdolności, talent, czynności wykonywane przez ciało, umysł i słowa oraz dane nam udogodnienia i dobra doczesne. Innymi słowy, przyznany nam udział jest kombinacją pola działania (kszetra) i czynów (karma).

Działanie w świadomości iśawasja poprzez zaangażowanie naszego egzystencjalnego przydziału w służbę dla Kryszny idzie w parze  z nauczaną w Upaniszadach zasadą naiszkarmia. Istnieją trzy poziomy naiszkarmia. Najniższy z nich skupia się na braku przywiązania i pociąga za sobą wykonywanie działania bez posiadania pragnienia osiągnięcia rezultatów tych czynów. Jest to uważane za nie-bhakti (nie związane z oddaniem dla Pana), ponieważ motywacja jest ograniczona jedynie do prób wyzwolenia się z więzów czynności wykonywanych dla owoców (karma-bandhana). Rezultaty pracy są po prostu ignorowane z powodu istniejącego przywiązania i strachu przed karmiczną niewolą. Stanowi to neutralny poziom, ponieważ nie jest on jeszcze dynamiczny poprzez zaangażowanie się w działanie oparte na bhakti. Drugi poziom jest wyższy ponieważ ogniskuje się na wyrzeczeniu się owoców własnej pracy (tjaga) i ofiarowaniu ich Panu (karmarpanam). Najwyższy poziom naiszkarmia skupia się na zasadzie sannyasa w której zarówno same czynności, jak też i rezultaty czynów są przeznaczone dla przyjemności Kryszny. Na tym poziomie, karma (działanie) przyjmuje swoją naturalną formę (karma-swarupa), gdzie sama praca, jak i automatycznie jej rezultat i nastrój w jakim się pracuje są  wykonywane całkowicie i wyłącznie z myślą o zadowoleniu Kryszny. Nie ma tam miejsca na wyrzekanie się owoców pracy ponieważ należą one już do Kryszny, a więc nie ma się w ogóle czego wyrzekać.

Nigamana (wspierające tezę wersety z pism)

Mantry 1-3 ze Śri Iśopaniszad  przedstawiają koncepcją iśawasja i rezultaty działania w takiej świadomości. Mantra 1 definiuje tę ideę w następujący sposób:

isavasyam idam sarvam

yat kinca jagatyam jagat

tena tyaktena bhunjitha

ma grdhah kasya svid dhanam

"Wszystko we wszechświecie, zarówno ożywione, jak nieożywione, stanowi własność Pana i podlega Jego władzy. Dlatego każdy powinien przyjmować tylko rzeczy niezbędne, które przypadają mu w udziale i nie powinien przyjmować żadnych innych, wiedząc dobrze, do kogo należą."

Mantra 2 informuje nas o pozytywnym skutku przestrzegania instrukcji Pana poprzez zastosowanie w życiu omawianej zasady. Rezultatem jest wolność od więzów materialnego świata:

kurvann eveha karmani

jijivisec chatam samah

evam tvayi nanyatheto 'sti

na karma lipyate nare

"Kto stale działa w ten sposób, ten może pragnąć żyć nawet setki lat, gdyż przez takie działanie nie popada w niewolę prawa karmy. W istocie dla człowieka nie ma innej drogi."

Mantra 3 informuje nas o negatywnym skutku nieprzestrzegania instrukcji Pana w formie zasady iśawasja :

asurya nama te loka
andhena tamasavrtah
tams te pretyabhigacchanti
ye ke catma-hano janah

"Zabójca duszy, bez względu na to, kim jest, musi zejść na planety znane jako światy niewiernych, spowite ciemnościami ignorancji."

Podobnym do Mantry 1 ze Śri Iśopaniszad  jest werset ze Śrimad Bhagawatam 8.1.10:

atmavasyam idam visvam
yat kincij jagatyam jagat
tena tyaktena bhunjitha
ma grdhah kasya svid dhanam

"Najwyższy Osobowy Bóg w Swym aspekcie Duszy Najwyższej obecny jest wszędzie w tym wszechświecie, gdziekolwiek są ożywione lub nieożywione istoty. Dlatego też powinniśmy przyjmować tylko to, co zostało nam przeznaczone. Nie powinniśmy pragnąc naruszać własności innych."

Bhagawad-gita 3.9 potwierdza, że powinna być wykonywana praca zgodna z zasadą iśawasja . Angażowanie tego, co przypada nam w udziale, w innym celu niż sprawienie przyjemności Panu, będzie przyczyną materialnej niewoli:

yajnarthat karmano 'nyatra
loko 'yam karma-bandhanah
tad-artham karma kaunteya
mukta-sangah samacara

"Praca musi być wykonywana jako ofiara dla Wisznu, w przeciwnym razie jest ona przyczyną niewoli w tym materialnym świecie. Dlatego, o synu Kunti, pełń swoje obowiązki dla Jego zadowolenia. W ten sposób zawsze pozostaniesz wolnym od przywiązań i niewoli."

Świadomość iśawasja wraz z jej wyzwalającym efektem jest opisana przez Śri Krysznę w Bhagawad-gicie 5.29 - wersecie znanym jako "recepta na pokój":

bhoktaram yajna-tapasam
sarva-loka-mahesvaram
suhrdam sarva-bhutanam
jnatva mam santim rcchati

"Osoba w pełni świadoma Mnie, znając Mnie jako ostateczny cel wszelkich ofiar i wyrzeczeń, Najwyższego Pana wszystkich planet i półbogów oraz przyjaciela i dobroczyńcę wszystkich żywych istot, osiąga pokój i wolność od wszelkich nieszczęść i cierpień materialnych."

Osiągnięcie Pana przez zaangażowanie przypadających nam w udziale rzeczy, w formie wykonywania przepisanych obowiązków z intencją zadowolenie Kryszny jest opisane w Bhagawad-gicie 8.7:

tasmat sarvesu kalesu
mam anusmara yudhya ca
mayy arpita-mano-buddhir
mam evaisyasy asamsayah

"Dlatego też Arjuno, powinieneś zawsze myśleć o Mnie w Mojej formie Kryszny i jednocześnie wypełniać swój nakazany obowiązek walki. Poświęcając Mnie swoje czyny, skupiając na Mnie swój umysł i inteligencję, osiągniesz Mnie bez wątpienia."

W ten sposób, pratigja (teza) zasady iśawasja mówiąca, że powinniśmy działać zgodnie ze zrozumieniem, że Najwyższy Osobowy Bóg zawiaduje wszystkim i jest właścicielem wszystkiego jest poparta rozumowaniem, doświadczeniem oraz oznajmieniami śastr (pism).